Alfred Peter Friedrich von Tirpitz, którego pełne imię często bywa skracane, to postać niezwykle ważna w historii niemieckiej marynarki wojennej. Urodził się 19 marca 1849 roku w Kostrzynie, a zmarł 6 marca 1930 roku w Ebenhausen.
Jako niemiecki grossadmiral i architekt Cesarskiej Marynarki Wojennej, Tirpitz miał na celu zbudowanie silnej marynarki, która mogłaby stawić czoła Brytyjczykom, nawet jeśli nie dorównywałaby ich potędze. Był on następcą Friedricha von Hollmanna na stanowisku sekretarza Urzędu Marynarki Rzeszy, znanym też jako Reichsmarineamt.
Postać Tirpitza jest uznawana za twórcę niemieckiej floty dalekomorskiej. Jego wizją była organizacja sił morskich, które stałyby się poważnym zagrożeniem dla angielskiej potęgi we wszelkich konfliktach. Działania te doprowadziły do historycznego wyścigu zbrojeń pomiędzy Niemcami a Wielką Brytanią.
Jednym z najważniejszych osiągnięć jego polityki morskiej było powstanie floty liniowej, znanej jako Hochseeflotte. Flota ta wzbudziła niepokój wśród Brytyjczyków, którzy uwzględniali ją w swoich planach strategicznych na początku pierwszej wojny światowej.
Życiorys
Alfred von Tirpitz urodził się w rodzinie o średnich dochodach, jako syn urzędnika państwowego. Jego kariera wojskowa rozpoczęła się 1 kwietnia 1865 roku, kiedy to zaciągnął się jako kadet. Po ukończeniu szkoły morskiej w Kilonii 24 czerwca 1869 roku, został przyjęty do pruskiej marynarki wojennej, a 22 września tego samego roku awansował na podporucznika marynarki. Szybko zyskał uznanie jako dowódca flotylli torpedowców, gdzie gorąco popierał używanie okrętów podwodnych w akcjach militarnych. W miarę upływu lat zdobywał kolejne stopnie wojskowe: komandora (24 listopada 1888), kontradmirała (13 maja 1895), wiceadmirała (5 grudnia 1899), admirała (12 czerwca 1903) oraz tytuł wielkiego admirała 27 listopada 1911 roku. W 1896 roku objął dowództwo eskadry krążowników w Azji Wschodniej, a rok później został ministrem marynarki cesarskiej. W 1900 roku został nobilitowany i zaczął używać tytułu „von Tirpitz”.
Był gorącym orędownikiem rozbudowy floty Cesarstwa Niemieckiego na niespotykaną dotąd skalę, co spotkało się z entuzjastycznym przyjęciem ze strony cesarza Wilhelma II Hohenzollerna. Działania w tym zakresie zainicjowano w 1898 roku, wprowadzając ustawę o flocie, której celem było stworzenie marynarki wojennej zdolnej do rywalizacji z francuskimi i rosyjskimi siłami morskim. Ustawa z 1900 roku przewidywała, że do 1917 roku powinno powstać wystarczająco silne flotilie, które mogłyby zagrażać brytyjskiej marynarce. Niestety, jego ambitne plany spotkały się z poważnymi trudnościami, bowiem Brytyjczycy, którzy już wówczas posiadali więcej okrętów, zdołali rozpoznać jego zamiary. W rezultacie zaprojektowali i zwodowali w 1905 roku nowoczesny pancernik „Dreadnought”, co zapoczątkowało zbrojny wyścig morski na niespotykaną wówczas skalę, do którego dołączyły także Turcja oraz Chile.
I wojna światowa
W połowie 1914 roku, gdy wybuchła I wojna światowa, Wielka Brytania dysponowała flotą 49 okrętów wojennych, podczas gdy Niemcy miały ich jedynie 29. W związku z tym niemiecka marynarka nigdy nie była w stanie rzeczywiście zagrozić brytyjskim jednostkom. W obliczu trudności z osiągnięciem przewagi na morzu, Tirpitz skupił się na rozwoju marynarki podwodnej, planując intensywne ataki na flotę brytyjską, co miało osłabić jej siłę i umożliwić Niemcom przejęcie kontroli. Jednakże, zbyt agresywne ataki niemieckich okrętów podwodnych – U-bootów – doprowadziły do zatonięcia brytyjskiego statku cywilnego „Lusitania”, co w dłuższej perspektywie przyczyniło się do przystąpienia Stanów Zjednoczonych do wojny po stronie Ententy.
Alfred von Tirpitz, jako dowódca marynarki niemieckiej od 1914 roku, zyskał przydomek Wiecznego Tirpitza ze względu na swoją zdolność do utrzymania pozycji w zmiennych realiach politycznych. Otrzymywał tak silne poparcie ze strony cesarza, że nawet jego brat ustąpił z urzędu po zażartej debacie z Tirpitzem, uznawanym za twórcę nieograniczonej wojny podwodnej. Jednak w 1916 roku Tirpitz sam postanowił ustąpić, co w niezwykły sposób zostało zaakceptowane przez cesarza Wilhelma II.
Późniejsze życie
15 marca 1916 roku, zakończył swoją służbę wojskową. Jego zakończenie kariery było poprzedzone emocjonalną wymianą zdań z cesarzem Wilhelmem II na temat strategii wykorzystywania floty. W 1917 roku współtworzył nacjonalistyczną Deutsche Vaterlandspartei, mającą na celu zwalczanie zniechęcenia wojennego w Niemczech. Był posłem do Reichstagu w latach 1924-1928 jako przedstawiciel DNVP (Niemieckiej Narodowej Partii Ludowej), jednak nie udało mu się osiągnąć znaczącej pozycji politycznej z powodu braku wcześniejszych atutów. Zmarł i został pochowany na Cmentarzu Leśnym w Monachium. W jego hołdzie nazwano pancernik „Tirpitz”, siostrzany okręt „Bismarcka” oraz muzeum w Danii.
Przypisy
- Latest intelligence - the Imperial meeting at Reval. Londyn: The Times, 1902 r. Brak numerów stron w książce
- Nigel Cawthorne, Dowódcy i generałowie. Prawdziwe historie, Grupa Wydawnicza Foksal, Warszawa, 2014 r., s. 142.
Pozostali ludzie w kategorii "Inne":
Emil Karl Alexander Flaminius | Maurycy Wittelsbach | Justyna Suchecka | Fedor von Bock | Max DaumeOceń: Alfred von Tirpitz